Pineal bez, sindirim sistemi, merkezi sindirim sistemi ve trombositte bulunan hormona serotonin hormonu denir. Bu hormon İtalyan Vittorio Erspamer tarafından 1935 yılında bulunmuştur. Serotonin hormonu beynin değişik parçalarının birbiriyle iletişim kurmasında işlev görmektedir. Serotonin hormonunun azlık veya çokluk değerleri depresyon, saldırgan davranış, anksiyete ve ağrıya çoğalan duyarlılık şeklinde kendini belli eder.
Vücudun toplam serotonin seviyesinin yüzde ikisi beyinde bulunur. Bunun dışında bağırsak muzokası ve kan hücrelerinde bulunur. İnsan bedenindeki toplam serotonin miktarının yüzde sekseni bağırsak hareketlerini düzenlemek amacıyla bağırsak muzokasındaki hücrelerde bulunmaktadır. İnsandaki serotonin hormon düzeyi düşükse anksiyete, uyku düzensizlikleri, depresyon gibi haller yaşanmasına sebep olur. Eğer serotonin hormon seviyesi yüksekse insanın garip davranacağı bir ruh haline bürünmesine sebep olur. Serotoninin birden fazla işlevi olduğu tespit edilmiştir. Bu işlevlerden bazıları; uyku, beden ısısı düzenlemesi, cinsel davranışlar, iştah, hafıza, öğrenme, anksiyete, depresyon, kas fonksiyonları ve kardiyovasküler fonksiyonlarıdır.
Serotoninin duygusal algıda etkili olduğu kanıtlanmıştır. Otizmli insanlar gereğinden fazla serotonin hormonu salgılamaktadırlar fakat beyinleri bu hormonları sentezleyememekte ve doğru yerde işleyememektedir. Araştırmalar erkeklerin kadınlara oranla yüzde elli daha fazla serotonin hormonu salgıladığını göstermektedir.
Kadınların serotonin düzeyleri ise doğum, menopoz ve mensturasyon durumlarından etkilenmektedir. Bir insanda serotonin eksikliğini belirten durumlar vardır. Bu durumlar; karamsarlık, sinirlilik, edişe, bunalım, fobiler, öfke kontrolsüzlüğü, uyku sorunları, baş ağrısı, sırt ağrısı, kronik ağrılar ve intihar düşünceleri gibi durumlardır.
Serotonin düzeyini azaltan faktörlerden bazıları
- Stres,
- Triptofan eksikliği,
- C vitamini, demir, kalsiyum, magnezyum, çinko eksikliği,
- Güneş ışığının vücuda yetersiz alınması,
- Uyku düzeninin bozuk olması,
- İnsülin direnci
- Progesteron eksikliği
- Genetik serotonin reseptör anormalliği'dir.
B6 vitamini, L-Triptofan, İnositol, Same, 5-HTB ve Omega3 serotonin hormonunu doğal yollarla artırılmasına yardımcı faktörlerdir.
Serotonin İlaçları
Serotonin hormonu oranını yükseltmek için kullanılan ilaçların en yaygını selektif serotonin gerialım inhibitörleri yani SSRI'lerdir. Bunun yanında 5HT1 ve monoamin oksidaz inhibitörleri denen MAOI'ler de vardır.
